Thursday, June 02, 2016

17 miljoen vreemden op een klein stukje aarde

"Ah, vreemden", zei een man toen hij op me afkwam en zich voorstelde. Maandagavond was ik te gast bij een wijkoverleg in Hoogkerk, een dorp onder de rook van Groningen. Het grootste gedeelte van de gezinnen leefden vroeger van het werk in de Suikerfabriek en dat maakt dat het wij-gevoel van oudsher sterk is. Deze saamhorigheid kwam goed naar voren ook als het gaat om de bijzondere toenadering van het dorp naar de grote Molukse gemeenschap en vice versa. Wat typeert nou zo'n wij-gevoel? 

Niemand zal ontkennen dat we als samenleving doorgeschoten zijn in het individualisme. Positief is dat je als individu alle ruimte krijgt om je te ontwikkelen. De andere kant van individualisme is de grote eenzaamheid en verdeeldheid die er onder eenderde van de bevolking is, en dit raakt ouderen en jongeren, hoog- en laagopgeleiden, welke achtergrond je ook hebt, mensen met weinig en veel Fb-contacten. 

Het verbinden van mensen aan elkaar zorgt voor meer collectiviteit. Het ervaren dat je iets gemeenschappelijks hebt, is voorwaardelijk. Dat wordt in deze tijd steeds lastiger. Diverse onderwerpen verdelen de samenleving, zoals pensioenbeleid (jongeren en ouderen), vluchtelingen ('grenzen dicht' versus 'welkom') en racisme (vóór Zwarte Piet versus tegen). 

Mooi vind ik de reactie van Glenn de Randamie (Typhoon) toen hij staande werd gehouden omdat, aldus de woordvoerder van de politie, zijn "jonge leeftijd en een splinternieuwe, luxe auto, maar ook zijn huidskleur" daar 'aanleiding toegaf'. Glenn zou heel makkelijk ontzettend boos kunnen worden, te meer omdat het niet de eerste keer is. 

Glenn reageert met: "[het is] een dikke error in de Nederlandse samenleving. De eerste stap naar verandering is toegeven dat racisme/discriminatie/onderscheid nog steeds onderdeel van onze cultuur is. We zijn er nog lang niet!" Merk op: "WE zijn er nog lang niet". 

Ook als het gaat om arm en rijk, mensen die op de vlucht zijn of een eeuwigheid op één plek gewoond hebben, een rijk sociaal leven hebben versus eenzamen... het is in een ieders belang om te leven vanuit dat wat gemeenschappelijk is. "Ah, vreemden," is een terechte opmerking, maar de ander is net zo vreemd als jij bent!